Nakshatra
Nakshatra
नक्षत्रम्
Chandra, bóg Księżyca, roślin i wegetacji, którego olśniewający blask zachwycał niebiosa, poślubił 27 córek Dakshy obiecując, że każdą będzie obdarzał taką samą miłością i opieką. Z czasem jednak bardziej upodobał sobie tylko jedną z nich - Rohini. Widząc wyjątkową relację tych dwojga, pozostałe żony Chandry ogarnęła zazdrość. Udały się zatem do ojca by złożyć na swojego męża skargę. Daksha, słysząc że zięć nie wywiązuje się z danej mu obietnicy, ze złości rzucił klątwę, za sprawą której każdego dnia Chandra zaczął tracić swój niebiański blask. Czując, jak jego siły coraz bardziej słabną, bóg Księżyca udał się w rozpaczy do Lorda Shivy, błagając go o pomoc. W swojej łaskawości, widząc również, że słabnący blask Księżyca negatywnie wpływa na rośliny i życie na Ziemi, Lord Shiva obdarzył Chandrę błogosławieństwem, które zbalansowało klątwę Dakshy. Dzięki temu, kiedy siły Chandry całkowicie zgasną, z kolejnymi dniami zacznie on odzyskiwać pełnię swojego blasku.
Nakshatra (czyt: nakszatra) to słowo w sanskrycie oznaczające asteryzm, konstelację, gwiazdozbiór. Coś stałego i niezmiennego na niebie. Nakshatry zostały wymienione w Wedach, starożytnych świętych księgach hinduizmu i stanowią podstawę astrologii wedyjskiej zwanej Jyotish. Gwiazdozbiory te znajdują się w obrębie ekliptyki, czyli pasa na niebie po którym (pozornie) poruszają się Słońce, Księżyc oraz planety Układu Słonecznego. Nakshatry są ściśle związane z ruchem Księżyca (dlatego nazywane są również "Księżycowymi rezydencjami"), bowiem ich wielkość wyznaczona jest wycinkiem ekliptyki, który pokona Księżyc w ciągu jednej doby i wynosi 13 stopni 20 minut kątowych (13°20'). Pełen okrąg 360° dzieli się na dokładnie 27 takich części, a zatem w astrologii wedyjskiej rozróżniamy 27 Nakshatr (tak na prawdę Księżyc okrąża Ziemię w 27.3 dnia, jednak używane przybliżenie 27 dni jest bardzo dobre, z dokładnością do ok 1%).
Weda "Vedanga Jyotisha" wymienia natomiast 28 Nakshatr, które w tamtych czasach wcale nie były równych wielkości. Ponieważ dzieło to jest bardziej astronomiczne niż astrologiczne, Nakshatry podzielono w nim zgodnie z rzeczywistymi wielkościami danych gwiazdozbiorów. Z czasem jednak zastosowano podział na 27 równych części, które bardziej odzwierciedlają wzajemny ruch Ziemi i Księżyca i są łatwiejsze w obliczeniach. I tak właśnie Nakshatra Abhijit została wyłączona z listy Księżycowych rezydencji. Chociaż ten nowy podział na 27 Nakshatr nie odzwierciedla już w pełni gwaizdozbiorów widocznych gołym okiem, Nakshatry nadal zawierają w sobie "główną bohaterkę" każdej z tych konstelacji - jej gwiazdę przewodnią. To właśnie gwiazda przewodnia (Yogatara) jest najsilniejszym punktem energetycznym każdej Nakshatry i nadaje jej astrologiczne znaczenie. Atharva Veda, najmłodsza z Wed, zawiera listę zgodną już z tym nowszym podziałem na 27 asteryzmów, a ich nazwy to kolejno: Ashwini, Bharani, Krittika, Rohini, Mrigashira, Ardra, Punarvasu, Pushya, Ashlesha, Magha, Purva Phalguni, Uttara Phalguni, Hasta, Chitra, Swati, Vishakha, Anuradha, Jyeshtha, Mula, Purva Ashadha, Uttara Ashadha, Shravana, Dhanishta, Shatabhisha, Purva Bhadrapada, Uttara Bhadrapada oraz Revati. Dwudziesta ósma Nakshatra Abhijit, choć nie posiada swojego własnego wycinka na ekliptyce, nie straciła jednak swojej energii i nadal używana jest w astrologii wedyjskiej. Jej gwiazda przewodnia położona jest między Nakshatrami Uttara Ashadha oraz Shravana.
Warto tutaj również wspomnieć o kolejności, w której wymieniane są Nakshatry. Tradycyjnie za pierwszą uznawało się Krittikę i wydaje się ona dobrze pasować na tym miejscu za sprawą energii, które reprezentuje. Z czasem jednak zmieniono kolejność i obecnie jako pierwszą zwykle wymienia się Ashwini. Spekuluje się, że jest tak dlatego, że Vedanga Jyotisha została spisana w czasie kiedy to Krittika była punktem równonocy wiosennej w Indiach. Ze względu na precesję, punkt ten ciągle się zmienia i kiedy kompilowane były późniejsze dzieła, przesunął się on na Ashwini i to ona stała się nowym punktem początkowym. Jest też możliwe, że Ashwini została wymieniana jako pierwsza w momencie zaadoptowania podziału ekliptyki na 12 Znaków Zodiaku, bowiem początek pierwszego syderycznego znaku (Barana) pokrywa się właśnie z początkiem Ashwini i jest dokładnie na przeciwko gwiazdy Spica leżącej w Nakshatrze Chitra. Dzięki temu początek Ashwini jest łatwiejszy do obliczenia i zlokalizowania i na jego podstawie można łatwo wyznaczyć każdą kolejną Nakshatrę.
Astrologiczne znaczenie Nakshatr
Wiedza o Nakshatrach i ich energiach została nam przekazana pod różnymi postaciami. Znaczna część tej wiedzy zawarta jest w "Nakshatra Sutrach", czyli fragmencie Taittiriya Brahmana z Yajurvedy. Sutry te opisują charakter każdej Nakshatry przypisując jej konkretne, rezydujące w niej bóstwo, oraz mówią o tym jak dana Nakshatra "działa". Poznając bliżej legendy i opisy tych bóstw, poznajemy charakter samej Nakshatry. W późniejszych dziełach astrologicznych Nakshatrom przypisuje się również symbole i właściwości, które pozwalają jeszcze dokładniej zdefiniować oddziaływanie każdej z nich. Zachęcam wszystkich czytających do sprawdzenia swojego horoskopu wedyjskiego i zobaczenia, które Nakshatry są w nim wyszczególnione. Po zapoznaniu się z opisem tych Nakshatr i po skonfrontowaniu ich z Waszymi życiowymi doświadczeniami, będziecie mogli przekonać się ile w tym wszystkim jest prawdy.